Δευτέρα 25 Απριλίου 2011

Ανακοίνωση. (Αγιορκίτικα)

Το κοινοτικό συμβούλιο του άγ. Γεωργίου Σολέας, οργανώνει την Κυριακή πρώτη Μάη 2011 συγκέντρωση Στη σκουριώτισσα στις 8:30 το πρωί, όσων έχουν σχέση με την κατεχόμενη αυτή κοινότητα. Στη συγκέντρωση καλούνται και οι συμπατριώτες μας τουρκοκύπριοι οι οποίοι κατοικούσαν στο χωριό μέχρι το 1963 ή τα παιδιά τους.
Η συγκέντρωση θα ξεκινήσει στις 8:30 με λειτουργία στο παρεκκλήσι της Παναγίας σκουριώτισσας. Θ’ ακολουθήσει πορεία μέχρι το κοιμητήριο της κοινότητας, όπου θα γίνει παράκληση. Το μεσημέρι θα γευματίσουμε στο κέντρο πανόραμα στην περιοχή Ορκόντα.
Για καλύτερη οργάνωση παρακαλούμε να γίνονται δηλώσεις συμμετοχής.

Ο άγ. Γεώργιος, το Καλό Χωρίο, ο άγ. Νικόλας και η Πέτρα, είναι τέσσερα χωριά της κοιλάδας της Σολέας που η γενναιοδωρία της ΕΟΚΑ β η οποία έκανε κουμάντο τις τραγικές μέρες πριν και μετά την τούρκική εισβολή, τα έθεσε κάτω από την στρατιωτική εξουσία της Τουρκίας. Για μια βδομάδα τα χωριά αυτά ήταν ακατοίκητα (εκτός από μερικά άτομα, κυρίως ηλικιωμένους),και αφύλαχτα, διότι αυτοί που είχαν την εύθηνη αντί να πάρουν θέσεις μέσα στα χωριά, έμειναν στην σκουριώτισσα. Χαρακτηριστική ήταν η απάντηση ανθρώπων του ΟΗΕ στην ερώτηση γιατί να έχουν φυλάκιο οι τούρκοι στην εκκλησία του αγ. Γεωργίου δηλαδή μέσα στη νεκρή ζώνη, αντί στην πράσινη γραμμή: (αφού δεν μπήκατε εσείς, μπήκαν αυτοί).
Μια περιοχή έρημη ενώ θα μπορούσε να κατοικείτε και αρκετός κόσμος να έχει τα σπίτια του και τις περιουσίες του. Όμως η περιοχή αυτή παραμένει νεκρή και κανένας δεν μπορεί να πάει, διότι ο κατοχικός στρατός τη θεωρεί στρατιωτική περιοχή.

Άγιος Γεώργιος Σολέας.
Προχωρώντας από την κοινότητα των Κατυδάτων προς την Πεντάγια, αφού περάσουμε την σκουριώτισσα, συναντούμε δύο κτίρια της μεταλλευτικής εταιρίας τα οποία γύρω στο 1965 χρησιμοποιήθηκαν από τον ΟΗΕ ως νοσοκομείο. Από εδώ αρχίζει η κοινότητα του άγ. Γεωργίου Σολέας η οποία βρίσκεται στη νεκρή ζώνη. Μετά τα πιο πάνω κτίρια συναντούμε τα δύο ντεπόζιτα τα οποία τροφοδοτούσαν με νερό τα σπίτια του χωριού. Προχωρούμε και σε μια μεγάλη στροφή ήταν ο καφενές του Ππαshιά (τουρκοκύπριος). Δίπλα ο χωματόδρομος οδηγούσε στην τουρκογειτονιά. Ακολουθόντας τον πρώην ασφαλτόδρομο ο οποίος από τις δύο του πλευρές έχει δέντρα (ήταν οι κήποι των σπιτιών και τα περιβόλια) φτάνουμε εκεί που ήταν το μπακάλικο του Μπραήμη και απέναντι ο δρόμος οδηγεί στο δημοτικό σχολείο (μια αίθουσα και για τις 6 τάξεις με ένα δάσκαλο) και το νεκροταφείο. Από εδώ τα πρώην σπίτια και από τις δύο πλευρές του δρόμου ήτανπυκνά και πολλά ενωμένα, όμως το πράσινο εξακολουθεί να υπάρχει. Στο κέντρο του χωριού ήταν 2 καφενεία (πάνω από το δεύτερο μια φάρμα με κοτόπουλα) και 2 μπακάλικα. Επίσης πιο κάτω είναι η εκκλησία του άγ. Γεωργίου με τον σύλλογο. Αφού περάσουμε μερικά σπίτια ακόμα, φτάνουμε στο δίστρατο, (εδώ είναι οι ζιζιφκιές) αν πάμε ίσια, ανεβαίνουμε τον χαλαντρικά με χωράφια και καφκάλες στα πλαϊνά του δρόμου, θα συναντήσουμε το παρεκκλήσι του προφήτη Ηλία και μετά κατηφορίζουμε για την Πεντάγια. (Εκεί στο παρεκκλήσι έχουν βρεθεί αρχαία. Τώρα είναι ένα τούρκικο φυλάκιο).
Από το σταυροδρόμι, αν πάμε δεξιά πάμε Πέτρα Ελιά Αγκολέμι, για να βγούμε στον Κουτραφά. Πριν την διασταύροσηπάνω δεξιά μια στάνη προβάτων, κάτω ένα αρχινημένο σπίτι κάποιας τουρκοκύπριας και η παλιά βρύση. Ακολουθούν μερικά μέτρα με χωράφια και από τις δύο πλευρές. Στη διασταύρωση δεξιά μια βρύση, πίσω τη βρύση συκιές. Αριστερά ένα παλιό πλινθόκτιστο σπίτι πνιγμένο στα δέντρα. Απέναντι άλλο σπίτι επίσης με δέντρα και στα δεξιά χωράφια και στην άκρη ζιζιφκιές.
Αν πάμε αριστερά οδηγούμαστε στο Καλό Χωριό. Πρώτου φτάσουμε στο γεφύρι του ποταμού καρκότη ο οποίος χωρίζει τα δύο χωριά βρίσκουμε το βενζινάδικο της πετρολίνα ένα ξυλουργίο και φούρνο. (βέβαια όλα αυτά στο παρελθόν διότι τώρα είναι όλα γκρεμισμένα λεηλατιμένα και πολλά καμένα.)
Τρία σπίτια πριν φτάσουμε στην εκκλησία στα δεξιά, ένας χωματόδρομος οδηγεί στα αλώνια και ένας άλλος περνά μπροστά από την εκκλησία για να ενωθεί με το δρόμο που πάει στο Καλό Χωρίο.
Επίσης κάπου στην αρχή του χωριού ήταν και εργοστάσιο κονσερβοποιίας.
Τις δεκαετίες του 1930-1940 το χωριό ήταν σε μεγάλη ακμή επειδή απ΄’ όλα τα μέρη της Κύπρου έρχοντουσαν εδώ για να δουλέψουν στα μεταλλεία της περιοχής.
Αρκετοί έμειναν και έκαναν οικογένειες, γι’ αυτό και πολλοί κάτοικοι της κοινότητας προέρχονται από διάφορα μέρη της Κύπρου, όπως Δάλι, Βασίλια, Λάρνακας Λαπήθου, Πάφο κ.ά.
Πριν την τούρκική εισβολή η κοινότητα αριθμούσε περίπου 200-300 κατοίκους.
Πολλοί κάτοικοι ήταν δάσκαλοι, καθηγητές, μερικοί δούλευαν στην cmc Μεταλλευτική εταιρία, κάποιοι στη Λευκωσία, κάποιοι ήταν γεωργοί, κτηνοτρόφοι. Αρκετοί κάτοικοι είχαν αποδημήσει στο εξωτερικό (Αυστραλία, Αγγλία) όπως επίσης και στη Λευκωσία.
Ο άγ. Γεώργιος ήταν μικτό χωριό μέχρι το 1963, δηλαδή είχε κατοίκους έλληνες και τούρκους οι οποίοι ζούσαν αρμονικά. Όμως ήρθαν τα γεγονότα του 1963 και με τις πιέσεις της tmt αλλά και με τους εκφοβισμούς από ένοπλες ομάδες της ελληνικής πλευράς, οι τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν τα σπίτια και τις περιουσίες τους. Στη συνέχεια οι ειδικοί σ’ αυτές τις δουλειές άφησαν μόνο τους πλίθινους τοίχους στα σπίτια των ανθρώπων. Ούτε πόρτες ούτε παράθυρα ούτε στέγες. Η Τουρκογειτονιά με το δημοτικό σχολείο ήταν στην πιο ψήλη περιοχή του χωριού. Από εκεί μπορούσε κάποιος να δει μέχρι τη θάλασσα του                   Ξερού, όπως και τα ωραία ηλιοβασιλέματα.
Οι Ελιές,εσπεριδοειδή, τερατσιές, μεσπιλιές, μιξιές, συκιές, παπουτσοσυκιές, βαλανιδιές, αμπέλια, κλίματα, διαφόρων ειδών λουλλούδια,μέσα σ’ αυτά ήταν και το χασκάshι, σιτιρά,αγρέλια καππάρι και άλλα ήταν η φυτική πλευρά του χωριού.
Προσπάθησα να δώσω με λίγα λόγια και περιεκτικά κάποια στοιχεία για το χωριό, με την ευκαιρία της εκδήλωσης για όσους δεν γνωρίζουν. Θέλω πολύ να γράψω πιο πολλά και πιο αναλυτικά από όσα έζησα γνώρισα,  όσα άκουσα και έμαθα, όμως τώρα είναι δύσκολο . Ελπίζω να τα καταφέρω στο μέλλον.

4 σχόλια:

Anef_Oriwn είπε...

Φίλε Σολιάτη,
Σε αιρετώ και Χρόνια Πολλά!

Εξαιρετικό το κείμενο ΣΟΥ – κι από ταξιδιωτικής άποψης [με ωραίες περιγραφές της υπαίθρου και της αγροτικής ζωής] αλλά και με πιο βαθιά πολιτικά μηνύματα [για τις ευθύνες εκείνων που ΜΑΣ οδήγησαν στην τουρκική κατοχή]. Πάντως μ’ έκανες να ψάξω το χωριό ΣΟΥ στο χάρτη. Η περιοχή εκεί ΜΟΥ είναι άγνωστη, αλλά είναι στις σκέψεις μου να την επισκεφτώ. Έχω κάμει τη διαδρομή από τον Κάμπο της Τσακκίστρας προς τον Πύρκο της Τηλλυρκάς και την έχω βρει εξαιρετική [ιδιαίτερα όπου ο δρόμος πάει παράλληλα με την κοίτη του ποταμού]. Πιστεύω πως τέτοια εποχή θα είναι ακόμα πιο ωραία!

Σολιάτης είπε...

Φίλε aneforiwn είναι ωραία περιοχή, τώρα υπάρχει μια γαλήνη εκεί. Στην Σκουριώτισσα είναι το στρατόπεδο του ΟΗΕ με τους αργεντινούς. Πραγματικά με στεναχωρεί το γεγονός ότι αυτά τα χωριά μένουν έρημα χωρίς κανένα ουσιαστικό λόγο. θα μπορούσαν να κατοικο΄υνται άνετα. Πραγματικά αυτοί που ευθήνονται φάνηκαν γενναιόδωροι. Αν θέλεις έλα την Κυριακή να γνωριστούμε κιόλας, να πάμε και στο κέντρο να φάμε.

Anef_Oriwn είπε...

Φίλε Σολιάτη,

Επανέρχομαι για δκυο συμπληρωματικές κουβέντες [μετά και το δικό ΣΟΥ σχόλιο] ...

Όπως ανάφερα και στο πρώτο σχόλιο ΜΟΥ έριξα μερικές ματιές στον χάρτη και εντόπισα το χωριό ΣΟΥ. Κι όπως πρόσεξα ο Άγιος Γεωργήσω μαζί με τον Άγιο Νικόλαο βρίσκονται στην απ’ εδώ μεριά της διαχωριστική [κατοχικής] γραμμής, αλλά μέσα στη νεκρή ζώνη [απ’ ότι κατάλαβα από τα λεγόμενα ΣΟΥ]. Αντίθετα το Καλό Χωριό και η Πέτρα [απ’ όπου έχω έναν καλό φίλο] όπως και η Ελιά και το Αγγολέμι, βρίσκονται στην απ’ εκεί πλευρά και υποθέτω ότι κατοικούνται ή έχουν εποικιστεί... Όμως μια και μπαίνει τελευταία και θέμα ανοίγματος διόδου διέλευσης κι από τη Λεύκα, γιατί δεν μπαίνει και θέμα παράδοσης των δύο χωριών στους νόμιμους κατοίκους τους [αφού βρίσκονται μέσα στη νεκρή ζώνη], όπως μπαίνει και για το περιφραγμένο μέρος της Αμμόχωστου, ή όπως ακούγεται ότι θα μπει και για κάποια μαρωνίτικα χώρια [Αγία Μαρίνα κι ασώματος] ;

[Η αναφορά μου στην διαδρομή Κάμπου – Πύργου, που βρίσκεται κάπως μακριά από τα χώρια ΣΑΣ, έγινε βασικά για να τονίσει την ομορφιά της περιοχής] ...

Κομμάτι δύσκολο να ‘ρθω κατα τα μέρη ΣΟΥ την Κυριακή [βασικά λόγω απόστασης]. Όμως αν θες στείλε ΜΟΥ το τηλέφωνο ΣΟΥ στο email ΜΟΥ για παν ενδεχόμενο ...

Σολιάτης είπε...

Φίλε aneforiwn ο άγ. Νικόλας και οάγ. Γεώργιος (ο μισός) είναι στη νεκρή ζώνη πριν τα τούρκικα φυλάκια. Η Πέτρα και το Καλό Χωρίο είναι ανάμεσα σε τούρκικα φυλάκια και θεωρούν αυτή την περιοχή στρατιωτική, δεν αφήνουν κανένα να την προσεγγίσει ούτε και αν πάει από την πλευρά της Λεύκας. Αυτοί που έχουν χωράφια στην άκρη του χωρίου μας μπορούν και τα καλλιεργούν με επιτήρηση του ΟΗΕ. ΑΝ κάποιος θέλει να πάει με ασφάλεια να δει το σπίτι του αν βρίσκεταικαμιά διακοσάρια μέτρα πριν το τούρκικο φυλάκιο μπορεί να πάει με συνοδεία αντρών του ΟΗΕ. Με πολλές πιέσεις καταφέραμε να κάνουμε κάθε χρόνο (τα τελευταία 4-5 χρόνια) όταν κάνουμε αυτή την εκδήλωση, πορεία μέχρι το νεκροταφείο, με συνοδεία του ΟΗΕ και με αυστηρές οδηγίες να μη φεύγουμε από το δρόμο και να μη βγάζουμε φωτογραφίες, και επειδή διαπίστωσαν ότι δεν κάνουμε φασαρίες.
Η διάνοιξη οδοφράγματος συζητήθηκε. Εμείς στις συναντήσεις που έγιναν ζητήσαμε ν’ ανοίξει από το χωριό μας. Όμως δεν γίνεται τίποτε επειδή ο Έρογλου το θέτει ως προϋπόθεση για ν’ ανοίξει το οδόφραγμα από το πιρόι και αυτό που ζητά είναι για ν’ ανοίξει το οδόφραγμα του ΠιροΪου πρέπει ν’ ανοίξει οδόφραγμα από σημείο που οδηγεί στη Μαραθάσα και στο οποίο υπάρχει στρατόπεδο της δικής μας πλευράς. Είναι φανερό λοιπόν τι επιδιώκει.